Elsti Börkur heitir nú Sørdyrøy

Details

Skrifað: 15. Febrúar 2019

Börkur NK kom nýr til Neskaupstaðar 7. nóvember 1966.
Ljósm. Guðmundur SveinssonAð undanförnu hefur norski brunnbáturinn Sørdyrøy verið að flytja sláturlax til Djúpavogs fyrir fiskeldisfyrirtækin Fiskeldi Austfjarða hf. og Laxa hf. en laxinum er slátrað hjá Búlandstindi. Báturinn er í eigu norsks fyrirtækis og er leigður til að sinna flutningunum. Hófust þeir í byrjun janúar og munu standa til febrúarloka en þá mun hann hverfa til annarra verkefna.

• Börkur kom nýr til Neskaupstaðar 7. nóvember 1966. 
• Hinn 12. september 1972 fær hann nafnið Börkur II enda Síldarvinnslan búin að festa kaup á stærra skipi sem fékk nafnið Börkur.
• Hinn 21. desember 1972 er báturinn seldur til Akraness og fær þá nafnið Bjarni Ólafsson. Hinn 30. desember 1977 tekur sænskt skipasmíðafyrirtæki bátinn upp í nýjan bát sem það er að smíða fyrir útgerðarfélagið á Akranesi.
• Hinn 11. janúar 1978 er báturinn seldur til Hafnarfjarðar og fær þá nafnið Arnarnes.
• Hinn 16. janúar 1981 er báturinn seldur til Djúpavogs og fær þá nafnið Krossanes.
• Síðar sama ár er báturinn seldur til Ólafsfjarðar og fær þá nafnið Guðmundur Ólafur. Síðar er hann nefndur Guðmundur Ólafur II.
• Árið 2003 er bátnum breytt í brunnbát og er þá í eigu hlutafélagsins Seley ehf. Þá er báturinn nefndur Snæfugl og er með heimahöfn í Neskaupstað. Mun Snæfugl hafa verið fyrsti sérhæfði brunnbáturinn í eigu Íslendinga.
• Árið 2008 er Snæfugl seldur til Noregs og ber nú nafnið Sørdyrøy.

Norski brunnbáturinn Sørdyrøy að landa laxi á Djúpavogi
fyrr í mánuðinum. Ljósm. Andrés Skúlason

Jafnlaunavottun formlega staðfest

Details

Skrifað: 13. Febrúar 2019

Nú hefur borist staðfesting frá skoðunarstofunni BSI á Íslandi þess efnis að jafnlaunakerfi Síldarvinnslunnar hafi staðist úttekt og uppfylli allar kröfur jafnlaunastaðalsins ÍST:85 2012. Úttekt á launakerfi fyrirtækisins fór fram í desembermánuði sl. Fram hefur komið að Síldarvinnslan er fyrsta sjávarútvegsfyrirtækið á landinu til að hljóta jafnlaunavottun.

Landar kolmunna og fann loðnu

Details

Skrifað: 12. Febrúar 2019

Åkerøy að landa í Neskaupstað. Ljósm. Smári GeirssonNorska uppsjávarskipið Åkerøy kom til Neskaupstaðar í gærkvöldi með 1.600 tonn af kolmunna. Um er að ræða fyrsta norska skipið sem kemur með kolmunnafarm til Íslands á nýbyrjuðu ári. Þegar skipið nálgaðist landið keyrði það yfir allmargar loðnutorfur, bæði smáar og stórar. Heimasíðan ræddi við Geir Ove Åker skipstjóra á Åkerøy og spurði fyrst hvar kolmunnaaflinn hefði fengist. „Við fengum kolmunnann vestur af Írlandi. Það voru um 730 mílur frá miðunum hingað til Neskaupstaðar og það tók okkur fjóra sólarhringa að sigla hingað, en við vorum með storm á móti okkur í tvo sólarhringa á leiðinni. Þegar við nálguðumst Ísland keyrðum við yfir loðnutorfur, margar smáar og nokkrar stórar. Þetta var á 64 gráður 07.9 N og 11 gráður 58.9 vestur. Við vorum alls ekki að leita að loðnu og höfðum ekki kveikt á asdikkinu. Þetta var bara það sem við keyrðum yfir. Við gerum ráð fyrir að liggja í höfn í Neskaupstað eftir löndun og bíða í þeirri von að gefinn verði út loðnukvóti. Það er kominn annar norskur bátur til landsins og bíður. Það er Roaldsen sem liggur nú á Seyðisfirði. Síðan eru auðvitað margir bátar sem bíða í startholunum í Noregi og gera ráð fyrir að veiða loðnu við Ísland. Ef ekkert gerist varðandi loðnuna munum við halda til kolmunnaveiða á ný en við eigum eftir fimm túra í kolmunnanum,“ segir Geir Ove Åker.

Geir Ove Åker skipstjóri. Ljósm. Smári Geirsson
        Loðnutorfur sem Åkerøy sigldi yfir í gær.

Skipin halda til kolmunnaveiða

Details

Skrifað: 11. Febrúar 2019

Beitir NK er á leiðinni til kolmunnaveiða vestur af Írlandi.
Ljósm. Helgi Freyr ÓlasonUppsjávarskipin Beitir NK, Börkur NK og Bjarni Ólafsson AK héldu öll til kolmunnaveiða frá Neskaupstað sl. laugardag. Íslensk skip eru þegar komin á miðin og hafa verið að fá nokkurn afla síðustu daga. Heimasíðan hafði samband við Tómas Kárason, skipstjóra á Beiti, áður en skipið lét úr höfn. Tómas sagði að fátt annað væri að gera en halda til kolmunnaveiða fyrst ekki tækist að ná utan um loðnuna við landið með mælingum. „Við væntum þess að kolmunninn fari að gefa sig og veður haldist sæmilegt. Íslensku skipin eru nú að veiðum vestur af syðsta odda Írlands og þangað tekur eina þrjá sólarhringa að sigla en þetta eru um 900 mílur. Það er orðin hefð að tala um að fara á Rockall svæðið en staðreyndin er sú að það er miklu norðar því Rockall er vestur af Skotlandi. Norðmenn eru nú að veiða um 180 mílum norðar en íslensku skipin en þeir eru þar í Evrópusambandssjó. Þegar líður á vertíðina færist veiðin norður eftir og vonandi verður búið að semja við Færeyinga þegar kolmunninn gengur inn í færeyska lögsögu í maímánuði. Þeir samningar eru okkur gríðarlega mikilvægir,“ sagði Tómas.

Síldarvinnslan hættir starfsemi fiskimjölsverksmiðjunnar í Helguvík

Details

Skrifað: 07. Febrúar 2019

                Síldarvinnslan hf. hefur ákveðið að hætta starfsemi fiskimjölsverksmiðju fyrirtækisins í Helguvík.  Verksmiðjan hefur verið starfrækt frá árinu 1997. Móttöku hráefnis verður hætt að lokinni loðnuvertíð, en reyndar er fullkomin óvissa um hvort af þeirri vertíð verði.

                Áformin um lokun verksmiðjunnar voru kynnt starfsfólki í dag og voru þau einnig kynnt fulltrúum Reykjanesbæjar og öðrum hlutaðeigandi. Lokun verksmiðjunnar hefur í för með sér uppsögn sex starfsmanna en að auki hefur hún áhrif á ýmis verktaka- og þjónustufyrirtæki. Síldarvinnslan vonast til að önnur uppbygging á Suðurnesjum komi í veg fyrir að lokun verksmiðjunnar hafi þar alvarleg áhrif.

                Ástæða lokunarinnar er einfaldlega sú að rekstur verksmiðjunnar stendur ekki undir sér. Helsta ástæðan er síminnkandi hráefni til fiskimjölsverksmiðja, hækkandi kostnaður og auknar kröfur sem kalla á öflugar einingar og aukna hagræðingu. Uppistaða þess hráefnis sem borist hefur til verksmiðjunnar í Helguvík er loðna og hefur nýting verksmiðjunnar farið síminnkandi undanfarin ár. Óvissa um reksturinn hefur farið vaxandi vegna minnkandi loðnukvóta og mikillar óvissu um loðnuveiðar.

                Myndin hér fyrir neðan sýnir hvernig hráefni til fiskimjölsverksmiðja á Íslandi hefur þróast sl. 27 ár. Á henni sést hve mjög það hefur dregist saman á sl. 10 árum og vart er hægt að gera ráð fyrir að sú þróun breytist, ekki síst vegna mjög aukinnar áherslu á manneldisvinnslu.

Hér fyrir ofan má sjá mynd sem sýnir þróun móttöku fiskimjölsverksmiðja á Íslandi. Smellið á myndina til að stækka

                Eins og myndin ber með sér hefur orðið mikill samdráttur í hráefni til mjöl- og lýsisframleiðslu.  Gera má ráð fyrir frekari samdrætti í fiskimjölsiðnaðinum hér á landi.   Nú eru starfræktar 11 fiskimjölsverksmiðjur á Íslandi en til dæmis í Danmörku eru þær þrjár og taka þær á móti 800 þúsund tonnum á ári til vinnslu.

                Hafist verður  handa við að ganga frá verksmiðjunni og svæðinu  í Helguvík í samráði við hlutaðeigandi yfirvöld. Unnið verður að því að koma búnaði og fasteignum í sölu og notkun.

 Fasteignir verksmiðjunnar í Helguvík geta nýst með ýmsum hætti og ekkert því til fyrirstöðu að þær gagnist samfélaginu vel.

                                                              Nánari upplýsingar veitir

                                      Gunnþór Ingvason, framkvæmdastjóri Síldarvinnslunnar hf.

Frystitogarinn Blængur landar eftir hringferð

Details

Skrifað: 07. Febrúar 2019

Blængur NK á miðum úti.
Ljósm. Bergþór GunnlaugssonFrystitogarinn Blængur NK er að landa í Neskaupstað í dag að aflokinni tuttugu og tveggja daga veiðiferð. Aflinn er 540 tonn upp úr sjó að verðmæti 160 milljónir króna. Uppistaða aflans er karfi, ýsa og þorskur. Theodór Haraldsson skipstjóri segir að veiðiferðin hafi byrjað heldur rólega en síðan hafi ræst vel úr henni. „Við byrjuðum fyrir austan um miðjan janúar, en þar var þá heldur lítið að hafa. Þá fórum við vesturfyrir í Þverálinn og þaðan út á Hala. Á Halanum var heldur lítill afli og næst var farið í Víkurálinn í karfa. Karfinn var þorskblandaður þar og því var ákveðið að halda til karfaveiða í Jökultunguna. Við enduðum síðan túrinn fyrir austan í Hvalbakshallinu í góðri ýsuveiði. Á þessu sést að veiðiferðin var hringferð, við veiddum hringinn í kringum landið. Í túrnum var tíðin heldur rysjótt og það hafði auðvitað áhrif en þegar upp er staðið var þetta fínasti túr,“ segir Theodór. 

Ísfisktogararnir fiska vel

Details

Skrifað: 06. Febrúar 2019

Landað úr Vestmannaey VE.
Ljósm. Guðmundur AlfreðssonGóður afli hefur að undanförnu verið hjá ísfisktogurunum Gullver NS, Vestmannaey VE og Bergey VE. Gullver landaði síðast fullfermi á Seyðisfirði 4. febrúar og var ýsa uppistaða aflans. Vestmannaey landaði fullfermi í Neskaupstað 3. febrúar og var aflinn mestmegnis ýsa. Síðan landar Vestmannaey á morgun í Vestmannaeyjum og er aflinn um 60 tonn, mest þorskur og ýsa. Bergey landaði fullfermi á Eskifirði 31. janúar og var aflinn að mestu ýsa. Aftur landaði Bergey fullfermi í Vestmannaeyjum 4. febrúar og enn og aftur var ýsa uppistaða aflans. Þá landaði skipið í Eyjum á ný  5. febrúar, aflinn var 40 tonn, mest ufsi og þorskur.

Smíðin á Vestmannaey og Bergey á áætlun

Details

Skrifað: 04. Febrúar 2019

Frá skipasmíðastöð Vard í Aukra. Fremst á myndinni er
skip sem er í smíðum fyrir Útgerðarfélag Akureyringa.
Aftar til vinstri sést Vestmannaey í smíðum og
Bergey til hægri.. Ljósm. Guðmundur AlfreðssonÍ skipasmíðastöð Vard í sveitarfélaginu Aukra í Noregi er unnið að smíði á nýrri Vestmannaey og Bergey fyrir útgerðarfélagið Berg-Hugin í Vestmannaeyjum, en Bergur-Huginn er dótturfélag Síldarvinnslunnar. Þeir Gunnþór Ingvarsson framkvæmdastjóri Síldarvinnslunnar og Guðmundur Alfreðsson útgerðarstjóri Bergs-Hugins voru í Noregi í síðustu viku þar sem fundað var um smíði skipanna. Guðmundur segir að smíðin sé nokkurn veginn á áætlun og flestir verkþættir vel á veg komnir. „Í Aukra eru þrjú skip í smíðum en alls er Vard að smíða sjö systurskip fyrir íslensk fyrirtæki. Skipin sem smíðuð eru í Aukra eru Vestmannaey og Bergey ásamt skipi sem smíðað er fyrir Útgerðarfélag Akureyringa. Þessi skip eru 28,95 m að lengd og 12 m að breidd. Tvær 400 ha aðalvélar af gerðinni Yanmar verða í skipunum og í þeim verða tvær skrúfur. Þá verða skipin einnig búin nýrri kynslóð rafmagnsspila. Í skipunum verða íbúðir fyrir 13 manns og munu þau geta komið með um 80 tonn af ísuðum fiski að landi. Ákvarðanir um val á búnaði og allt fyrirkomulag í skipunum eru teknar í samráði við útgerðirnar og verður lögð áhersla á góða vinnuaðstöðu, góða meðhöndlun á afla og góða orkunýtingu. Gert er ráð fyrir að bæði skip Bergs-Hugins verði afhent eiganda í sumar. Skrokkar skipanna eru smíðaðir í einingum og eru þær gerðar í Salthammer og síðan dregnar á prömmum til Aukra þar sem þær eru settar saman. Það er mjög faglega staðið að smíði skipanna hjá Vard og full ástæða til að vera ánægður með vinnubrögðin,“ segir Guðmundur.

Í skipunum verða tvær 400 ha aðalvélar af gerðinni Yanmar
og tvær skrúfur. Ljósm. Guðmundur Alfreðsson

Heilsueflingarnámskeið

Details

Skrifað: 30. Janúar 2019

Starfmönnum Síldarvinnslunnar verður boðið upp á heilsueflingarnámskeið á næstunni.
Ljósm. Ómar BogasonÍ vikunni hefjast námskeið um heilsueflingu hjá starfsmönnum Síldarvinnslunnar. Námskeiðin miða að því að hvetja starfsmenn til að huga að heilsunni og gera jákvæðar breytingar á heilsuvenjum sínum. Leiðbeinandi á námskeiðunum verður Hrönn Grímsdóttir, sem er jógakennari með MA gráðu í lýðheilsufræðum og verkefnastjóri hjá Austurbrú. 

Tíu milljarða markinu náð hjá Bergey VE

Details

Skrifað: 29. Janúar 2019

Bergey VE leggst að bryggju á Seyðisfirði í gærkvöldi. Ljósm: Ómar Bogason

                Bergey VE kom með fullfermi eða 70 tonn til Seyðisfjarðar í gærkvöldi. Uppistaða aflans var ýsa sem fékkst í Litladýpi og Berufjarðarálnum. Þessi veiðiferð markar tímamót í sögu skipsins því með henni fór aflaverðmæti þess yfir tíu milljarða múrinn en afli skipsins frá því það kom nýtt til landsins í ágústmánuði 2007 er 39.050 tonn. Það er útgerðarafélagið Bergur-Huginn, dótturfélag Síldarvinnslunnar, sem gerir Bergey út.

Jón Valgeirsson skipstjóri á Bergey VE ánægður með árangurinn. Ljósm: Ómar Bogason

                Það var tekið vel á móti áhöfninni á Bergey við komuna til Seyðisfjarðar í gærkvöldi og hennar beið dýrindis terta í tilefni tímamótanna. Heimasíðan sló á þráðinn til Jóns Valgeirssonar skipstjóra og spurði hverju hann vildi þakka árangurinn. „Það er einfalt, ég þakka árangurinn góðu skipi, góðri útgerð og góðri áhöfn. Það skiptir miklu máli að hafa góðan mannskap ef árangur á að nást og á Bergey hefur verið lítil hreyfing á mannskapnum. Menn virðast vera ánægðir hér um borð. Það hefur alla tíð gengið vel að fiska á skipið og eftir að Síldarvinnslan festi kaup á útgerðarfélaginu hefur meiri kvóti verið til ráðstöfunar og það munar heilmiklu. Allt frá upphafi hefur mikil áhersla verið lögð á ýsuveiði og við höfum mest fiskað við Eyjar, út af suðurströndinni og fyrir austan. Síðustu árin höfum við lítið farið vestur fyrir land. Útgerðin gerir út tvö skip,systurskipin Bergey og Vestmannaey, og sömu sögu er að segja af Vestmannaey; skipið kom nýtt til landsins í apríl 2007 og náði tíu milljarða markinu sl. sumar. Hér um borð eru menn mjög ánægðir með að hafa náð þessu tíu milljarða marki,“ segir Jón.

Hluti áhafnar Bergeyjar VE með tertuna góðu. Ljósm: Ómar Bogason

                Jón Valgeirsson tók við skipstjórn á Bergey um áramótin 2013-2014 en áður hafði Sigurður Guðbjörn Sigurjónsson verið skipstjóri. „Ég tók við ákaflega góðu búi,“ segir Jón. Þá sagði Jón einnig að spennandi tímar væru framundan því útgerðin væri að láta smíða skip í Noregi sem myndu leysa núverandi Bergey og Vestmannaey af hólmi og skipin yrðu væntanlega afhent í sumar.

Áhyggjur af loðnunni er ekki ný saga

Details

Skrifað: 28. Janúar 2019

Tryggvi Vilmundarson var á Berki NK þegar hann orti
um loðnuleysið. Ljósm. Jóhann Gunnar KristinssonNú er loðnunnar leitað og menn bíða spenntir og áhyggjufullir eftir fréttum frá leitarskipum. Þetta er ekkert nýtt. Oft áður hefur loðnan látið bíða eftir sér og tekið upp á ýmsu óvæntu. Loðnan er duttlungafull og aðstæður í hafinu breytilegar þannig að óvissan tilheyrir gjarnan þessum árstíma hjá loðnusjómönnum og fyrirtækjum og bæjarfélögum sem treysta á loðnuna.

Stubbur vegna þorrablóts hjá Gullver

Details

Skrifað: 25. Janúar 2019

Gullver NS kemur til hafnar á Seyðisfirði í dag.
Ljósm. Ómar BogasonÍsfisktogarinn Gullver NS kemur til Seyðisfjarðar í dag eftir stutta veiðiferð. Aflinn er um 45 tonn og uppistaða hans er þorskur, ýsa og ufsi. Heimasíðan sló á þráðinn um borð og ræddi við Steinþór Hálfdanarson stýrimann. „Við munum landa í dag eftir þessa stuttu veiðiferð, eða stubb eins og slíkar veiðiferðir eru nefndar. Ástæða þess að veiðiferðin er styttri en venjulega er þorrablót Seyðfirðinga sem haldið verður með pompi og pragt annað kvöld. Áhöfnin ætlar að sjálfsögðu að njóta skemmtunarinnar. Það hefur verið þokkalegasta veiði hjá okkur frá áramótum. Við erum nú að landa í fimmta sinn á árinu og aflinn er orðinn um 450 tonn. Við höfum verið að veiðum á okkar hefðbundnu miðum eða frá Berufjarðarál og norður í Seyðisfjarðardýpi. Almennt má segja að árið byrji bara vel,“ segir Steinþór.

Polar Amaroq heldur til loðnuleitar í dag

Details

Skrifað: 22. Janúar 2019

Polar Amaroq. Ljósm. Hlynur SveinssonSíðar í dag mun grænlenska skipið Polar Amaroq halda til loðnuleitar frá Neskaupstað.  Heimasíðan ræddi við Þorstein Sigurðsson, sviðsstjóra uppsjávarlífríkis hjá Hafrannsóknastofnun, um fyrirhugaða leit. Þorsteinn sagði að ákveðið hefði verið á samráðsfundi Hafrannsókastofnunar og útgerðarinnar að halda áfram að vakta loðnuna og hafa samstarf um það verkefni. „Polar Amaroq mun væntanlega hefja leit í Norðfjarðardýpi og halda síðan norðureftir. Gert er ráð fyrir að hafrannsóknaskipið Árni Friðriksson haldi síðan til leitar á föstudag og mun það halda vestur eftir. Byrjað verður á að skoða útjaðra leitarsvæðisins en megintilgangurinn er að kanna hvort eitthvað hefur bæst í þau rúmlega tvö hundruð þúsund tonn sem mældust á dögunum. Það er ekki búið að ákveða hve lengi þessi skip verða við leit núna en það mun meðal annars fara eftir því hvort eitthvað hefur breyst frá fyrri leit,“ segir Þorstreinn.

Þessir hlerar eru framtíðin

Details

Skrifað: 21. Janúar 2019

Polar Amaroq siglir inn Norðfjörð í gær.
Ljósm. Hlynur SveinssonGrænlenska skipið Polar Amaroq kom til Neskaupstaðar í gær með 1.800 tonn af kolmunna. Aflinn fékkst á gráa svæðinu svonefnda á milli Færeyja og Skotlands. Í veiðiferð skipsins voru Poseidon hlerar í fyrsta sinn reyndir við uppsjávarveiðar og var Atli Jósafatsson hönnuður hleranna með í för. Þegar Polar Amaroq kom til hafnar fór tíðindamaður heimasíðunnar um borð og spurði Geir Zoëga skipstjóra hvernig hlerarnir hefðu reynst. „Þetta gekk afar vel og það fer ekkert á milli mála að þessir hlerar eru framtíðin. Tilkoma þeirra gerir allt auðveldara við togveiðarnar og með þeim er ávallt hægt að halda trollinu í hámarksveiðihæfni,“ segir Geir Zoëga.

Poseidon hlerarnir hífðir um borð í Polar Amaroq.
Atli var beðinn um að lýsa hlerunum og hvernig þeir virkuðu. „Hlerunum er stjórnað með tölvu úr brú skipsins með því að vængir þeirra eru hreyfðir og sjóflæðinu í gegnum þá þannig stýrt. Á hlerunum eru sex vængir, þrír á efri hluta hlerans og þrír á neðri. Ef til dæmis allir vængirnir eru opnir fæst minnsta bil á milli hlera og opnunin á veiðarfærinu er þá í samræmi við það. Ef við færum hinsvegar vængina nær hver öðrum og minnkum þannig gegnumstreymið eykst bilið á milli hleranna og opnunin á veiðarfærinu verður meiri eða meira skver eins og sagt er. Hægt er að stjórna hverjum væng fyrir sig á hlerunum til dæmis með því að loka neðri vængjum hlerans en þá hallar hlerinn inn á við og hlerar og troll færast ofar í sjónum. Ef hins vegar efri hluta hleranna er lokað þá fara hlerar og troll neðar í sjónum. Þegar togað er á móti miklum straumi þá er hægt að draga úr krafti hleranna svo bilið á milli þeirra verður minna. Þegar beygt er á togi þá er unnt að draga úr krafti ytri hlerans og draga þannig úr álagi og snúa á skemmri tíma. Poseidon hlerarnir reyndust vel við kolmunnaveiðarnar í þessari veiðiferð en þeir henta einnig vel við botntrollsveiðar. Þá er unnt að halda hlerunum í ákveðinni fjarlægð frá botni og draga þannig úr viðnámi og sliti á hlerunum,“ segir Atli.

Poseidon hlerunum kastað á kolmunnamiðunum.Atli segir að hann sé ákaflega þakklátur Síldarvinnslunni og Polar Pelagic fyrir þá trú sem fyrirtækin hafi á verkefninu. Það er líka vel við hæfi að fyrsta veiðiferðin með stærri Poseidon hlerana hafi verið farin frá Neskaupstað og aflanum landað þar enda má segja að verkefnið sé með sterka norðfirska tengingu. Atli er fæddur í Neskaupstað árið 1953 og faðir hans var Jósafat Hinriksson, en hann rak fyrirtækið J. Hinriksson sem var stór framleiðandi toghlera. Afi Atla var síðan Hinrik Hjaltason vélstjóri og járnsmiður í Neskaupstað. Jósafat var mikill áhugamaður um söfnun gamalla muna og Sjóminja og smiðjumunasafn Jósafats Hinrikssonar er einmitt í Neskaupstað. Í móðurættina er Atli komin af Pétursættinni sem á sterkar rætur í Neskaupstað.

Árið byrjar vel hjá Eyjunum, en vertíð ekki hafin

Details

Skrifað: 17. Janúar 2019

Jón Valgeirsson skipstjóri á Bergey VE og Birgir Þór Sverrisson skipstjóri á Vestmannaey VE. Ljósm: Guðmundur Alfreðsson

                Bergey VE landaði í Vestmannaeyjum sl. mánudag og aftur í dag. Aflinn á mánudaginn var 76 tonn eða fullfermi en í dag um 50 tonn.  Vestmannaey VE landaði fullfermi í Eyjum sl. þriðjudag eða 76 tonnum. Heimasíðan hafði samband við skipstjórana og spurði hvernig árið færi af stað. Birgir Þór Sverrisson, skipstjóri á Vestmannaey, segir að það byrji nokkuð vel. „Árið byrjar bara vel og nokkuð betur en í fyrra. Það er þó engin vertíð hafin. Vertíðin ætti að hefjast um næstu mánaðamót, þá ætti að vera komin fiskur hérna við Eyjarnar og þá ætti alvöru aksjón að vera að byrja. Það hefur samt verið tiltölulega góð veiði hjá okkur í tveimur fyrstu túrum ársins. Við höfum verið á Breiðamerkurdýpi og Skeiðarárdýpi og þar hefur mest fengist ýsa og karfi. Við getum ekki kvartað yfir gangi mála í byrjun ársins,“ segir Birgir Þór.

                Jón Valgeirsson, skipstjóri á Bergey, tekur undir með Birgi og segir að árið byrji vel. „Við höfum verið að veiðum á Skeiðarárdýpi og við Ingólfshöfða og þar hefur verið ágætur afli í fótreipistroll. Við erum að landa í dag eftir stuttan túr og fengum góðan afla við Pétursey. Þarna fékkst stór þorskur og í honum voru ansi myndarleg hrogn. Það er farið að styttast í vertíðina og farinn að sjást göngufiskur hérna við Eyjarnar,“ segir Jón.

Loðnan – lítill fiskur en áhrifaríkur

Details

Skrifað: 16. Janúar 2019

                Um þessar mundir er verið að leita loðnu og margir bíða spenntir eftir niðurstöðu. Hafrannsóknaskip ásamt uppsjávarskipunum Berki NK og Aðalsteini Jónssyni SU annast leitina og ef hún skilar ekki skýrum árangri verður án efa leitað á ný fljótlega. Það er gjarnan ákveðin spenna tengd loðnunni um þetta leyti árs og er það ágætt tilefni til að rifja upp sögu loðnuveiða með nokkurri áherslu á áhrif þeirra á starfsemi Síldarvinnslunnar.

• Fullyrt er að Jakob Jakobsson útgerðarmaður á Strönd í Neskaupstað hafi verið fyrstur manna á Íslandi til að hagnýta sér loðnu. Hóf hann að nota loðnu sem beitu á vertíðum á Hornafirði um 1920. Fyrst þegar loðnu var beitt á Hornafirði var hún týnd af fjörum en þegar menn gerðu sér grein fyrir gildi hennar komu menn sér upp litlum fyrirdráttarnótum til að veiða hana í við háflæði. Almennt var farið að beita loðnu á Hornafirði árið 1924.
• Þegar Austfirðingar hófu að stunda veiðar á vetrarvertíðum frá Sandgerði hófu þeir einnig að nota loðnu sem beitu þar. Mun Ölver Guðmundsson útgerðarmaður í Neskaupstað hafa rutt brautina í þessum efnum. Notaði hann í fyrstu háf sem dreginn var í sjónum til að veiða loðnuna í og fljótlega var almennt farið að nota loðnu sem beitu á Suðurnesjum. Á vertíðinni 1938 tók Ölver Guðmundsson vélbátinn Frey NK á leigu á meðan loðnan gekk fyrir Reykjanes í þeim tilgangi að láta bátinn veiða loðnu í litla herpinót. Gengu veiðarnar vel og seldi Ölver þá loðnu sem Freyr veiddi og hann hafði ekki not fyrir sjálfur. Því má segja að Freyr hafi verið fyrsta loðnuveiðiskip Norðfirðinga.

Freyr NK veiddi loðnu í herpinót árið 1938. Ljósm: Guðmundur Bjarnason frá Gerðisstekk

• Seint á fimmta áratug 20. aldarinnar var efnt til tilraunaveiða á loðnu með það í huga að nýta hana til framleiðslu á mjöli og lýsi. Fyrir utan tilraunaveiðarnar hófst loðnuveiði með slíka framleiðslu í huga árið 1963 en þær fóru hægt af stað. Fyrsti Norðfjarðarbáturinn sem hélt til slíkra veiða var Gullfaxi NK en það var veturinn 1964. Hringnótin sem Gullfaxi notaði var 117 faðma löng og 20 faðma djúp. Helsta vandamálið sem útgerð Gullfaxa stóð frammi fyrir var að erfiðlega gekk að fá einhverja fiskimjölsverksmiðju til að vinna aflann. Loks tókst að fá Lýsi og mjöl í Hafnarfirði til að hefja loðnuvinnslu. Framan af var loðnan einungis veidd úti fyrir suður- og suðvesturströnd landsins.
• Árið 1966 héldu Síldarvinnsluskipin Barði og Bjartur til loðnuveiða og frá þeim tíma hafa skip frá fyrirtækinu ávallt tekið þátt í loðnuvertíðum. Tveir Síldarvinnslubátar héldu til loðnuveiða árið 1968 og þá var loðna fyrst tekin til vinnslu hjá fiskimjölsverksmiðju fyrirtækisins í Neskaupstað. Hinn 21. febrúar þetta ár kom Börkur með fyrsta loðnufarminn sem þar var landað en alls tók verksmiðjan á móti 7.759 tonnum af loðnu á vertíðinni og framleiddi 1.342 tonn af loðnumjöli og 309 tonn af loðnulýsi.

Börkur NK kom með fyrsta loðnufarminn til Neskaupstaðar 21. febrúar 1968. Ljósm: Guðmundur Sveinsson

• Eftir að móttaka loðnu hófst á Austfjörðum fóru Austfirðingar að velta því fyrir sér hvort ekki væri unnt að hefja loðnuveiðar fyrr en gert var og veiða loðnuna á meðan hún væri að ganga suður með Austfjörðum. Sérstaklega var rætt um hvort mögulegt væri að loðnan gæti komið í stað síldarinnar sem hafði verið undirstaða atvinnulífs á fjörðunum en var nú horfin á braut frá miðunum við landið. Fyrst var reynt að leggja stund á loðnuveiðar út af Austfjörðum árið 1970 en veður var óhagstætt og loðnan stóð djúpt og því varð veiðiárangur lítill. Segja má að fyrst hafi náðst góður árangur á loðnuveiðum austan og norðaustan af landinu árið 1972. Við það jókst loðnuafli mikið og urðu Austfirðir miðstöð veiða og vinnslu fyrri hluta hverrar vertíðar.
• Allt frá þessum tíma hefur Síldarvinnslan lagt mikla áherslu á veiðar og vinnslu á loðnu og hefur loðnan ávallt haft mikil áhrif á afkomu fyrirtækisins. Lögð hefur verið áhersla á að fyrirtækið ætti skip sem hentuðu til loðnuveiða og þá hafa vinnslustöðvarnar í landi verið útbúnar til að gera sem mest verðmæti úr þeirri loðnu sem berst að. Framleiðsla á frystri loðnu til útflutnings hófst hjá Síldarvinnslunni árið 1971 en þá voru fryst 104 tonn. Með tímanum varð loðnufrysting mikilvægur þáttur í starfsemi fyrirtækisins. Vinnsla á loðnuhrognum hófst síðan hjá Síldarvinnslunni árið 1978.

Hrognavinnsla hófst hjá Síldarvinnslunni árið 1978 og hefur síðan verið mikilvægur þáttur í vinnslu á loðnu. Ljósm: Hákon Ernuson

• Það er afar mikilvægt fyrir Síldarvinnsluna að loðnuveiðar verði heimilaðar og því bíða menn spenntir eftir niðurstöðum allra loðnuleitarleiðangra. Fyrirtækið gerir út tvö skip, Börk og Beiti, sem gert er ráð fyrir að leggi stund á loðnuveiðar og eins er ráðgert að Bjarni Ólafsson AK, sem er í eigu dótturfélags Síldarvinnslunnar, haldi til loðnuveiða. Þá skal haft í huga að Síldarvinnslan á og rekur þrjár fiskimjölsverksmiðjur og fullkomið fikiðjuver sem byggja að drjúgum hluta á loðnu sem hráefni. Það verður því ekki annað sagt en að loðnan sé áhrifarík þó lítil sé.
• Það hefur mikið breyst hvað vinnslu á loðnu varðar. Hér að framan var þess getið að loðna hefði fyrst verið fryst hjá Síldarvinnslunni árið 1971 en þá voru fryst 104 tonn. Í fiskiðjuveri Síldarvinnslunnar í Neskaupstað tekur nú nákvæmlega 2,8 klukkustundir að vinna 104 tonn af loðnu.

Um borð í Beiti NK á loðnumiðunum. Ljósm: Helgi Freyr Ólason

Polar Amaroq að kolmunnaveiðum á gráa svæðinu

Details

Skrifað: 15. Janúar 2019

Grænlenska skipið Polar Amaroq. Ljósm: Hákon Ernuson

                Grænlenska skipið Polar Amaroq er að kolmunnaveiðum á hinu svonefnda gráa svæði á milli Skotlands og Færeyja. Heimasíðan sló á þráðinn til Geirs Zoëga skipstjóra í gærkvöldi og spurði um aflabrögðin. „Það er fiskur hérna en veiðin hefur verið misjöfn ekki síst vegna veðurs. Við erum komnir með rúmlega 1.000 tonn í fjórum holum. Við fengum 450 tonn í fyrsta holinu en svo komu tvö bræluhol sem gáfu ekki mikið. Við fengum síðan 300 tonn í síðasta holi og mér sýnist að veðurútlit sé gott næsta sólarhringinn eða svo. Við erum beint suður af Færeyjum og hér eru auk okkar til dæmis Rússar, Hollendingar, Norðmenn og Færeyingar, en engir Íslendingar og það er svolítið sérstakt. Mér skilst að lítið sé að gerast í samningamálum Íslendinga og Færeyinga um gagnkvæm veiðiréttindi. Ég er ágætlega bjartsýnn hvað veiðihorfur í kolmunnanum varðar. Það er einna helst að veður geti sett strik í reikninginn, en það er ekki alltaf blíðan á þessum slóðum í janúar,“ segir Geir Zoëga.

                Hið umrædda gráa svæði er hafsvæði á milli Færeyja og norðurstrandar Skotlands sem þjóðirnar deildu lengi um. Hinn 18. maí árið 1999 náðist hins vegar samkomulag þar sem landgrunninu undir hafsvæðinu var skipt samkvæmt breskri skilgreiningu á miðlínu sem þýddi í reynd að landgrunnsréttindin voru að mestu í höndum Breta. Hins vegar gerði samningurinn ráð fyrir að Færeyingar og Bretar hefðu jafnan fiskveiðirétt á svæðinu. Kolmunninn gengur um þetta svæði snemma árs og síðan aftur á vorin.

Eyjarnar lönduðu fullfermi í gær

Details

Skrifað: 10. Janúar 2019

Vestmannaey VE siglir inn til Vestmannaeyja. Ljósm: Guðmundur Alfreðsson

                Bæði Vestmannaey VE og Bergey VE komu til heimahafnar í Vestmannaeyjum með fullfermi í gær þannig að segja verður að fyrsta veiðiferð nýs árs hafi gengið vel hjá þeim. Eyjarnar héldu til veiða að kvöldi 4. janúar að loknu þriggja vikna jóla- og áramótafríi. Það tók því skipin fjóra sólarhringa að fylla. Byrjað var að veiða á heimamiðum við Eyjar en síðan haldið á Breiðamerkurdýpi og í Sláturhúsið. Aflinn var mjög blandaður, þorskur, ufsi, ýsa, karfi og koli. Að sögn Birgis Þórs Sverrissonar, skipastjóra á Vestmannaey, var hálfgert sumarveður allan túrinn og fínasta kropp.

                Bergey VE fór út aftur í nótt en gert er ráð fyrir að Vestmannaey VE haldi til veiða á ný síðdegis í dag.

Enn eitt slysalausa árið hjá Beitisáhöfninni

Details

Skrifað: 09. Janúar 2019

Um borð í Beiti NK eru öryggismál í hávegum höfð. Ljósm.: Guadalupe Laiz

                Árið 2018 var slysalaust um borð í Beiti NK og er það engin nýlunda. Síldarvinnslan festi kaup á núverandi Beiti árið 2015 og frá þeim tíma hefur ekkert slys orðið þar um borð. Sá Beitir sem var á undan þessum var einnig nánast slysalaus árum saman. Árangurinn hjá Beitismönnum á sviði öryggismála er athyglisverður og eru skipstjórarnir, þeir Sturla Þórðarson og Tómas Kárason, stoltir af honum. Í áhöfn Beitis eru átta manns í hverri veiðiferð.

                Tómas Kárason segir að góður árangur á sviði öryggismála skýrist fyrst og fremst af rótgróinni og samhentri áhöfn ásamt því að öryggisfræðslu sé skipulega sinnt. „Um borð í Beiti ríkir ákveðinn andi hvað öryggismálin varðar. Allir í áhöfninni eru uppteknir af því að öryggisreglum sé fylgt og menn eru sífellt að minna hvern annan á reglurnar. Vinnuaðferðirnar um borð eru rótgrónar og þar þekkja allir sitt hlutverk til hins ítrasta. Það hjálpar líka til að það eru afar litlar breytingar í áhöfninni og hver einasti maður er reynslumikill. Þeir vinnustaðir innan fyrirtækisins sem ná góðum árangri á sviði öryggismála fá ákveðna fjárupphæð í viðurkenningaskyni í lok hvers árs, en ætlast er til að fjármununum sé síðan ráðstafað til góðra málefna. Við höfum fengið slíka upphæð árum saman og við höfum meðal annars látið peningana ganga til björgunarsveitarinnar í Neskaupstað og látið fjölskyldur sem eiga í vanda vegna veikinda njóta þeirra. Áhöfnin er stolt af að geta látið gott af sér leiða með þessum hætti,“ segir Tómas.

                Sturla Þórðarson tekur undir með Tómasi og segir að stefnan sé að tryggja áframhaldandi slysaleysi um borð í Beiti. „Menn eru afar ánægðir með árangurinn og það er mikilvægt að tryggja að engin breyting verði á þessu,“ segir Sturla.

Gullver úr fyrsta túr ársins og vinnsla hafin á Seyðisfirði

Details

Skrifað: 07. Janúar 2019

Gullver NS. Ljósm: Ómar Bogason

                Gullver NS kom til Seyðisfjarðar í morgun úr fyrstu veiðiferð ársins. Aflinn var tæplega 100 tonn og uppistaða aflans þorskur, ufsi og ýsa. Að sögn Rúnars L. Gunnarssonar skipstjóra var veitt á hefðbundnum miðum skipsins, eða frá Berufjarðarál og norður í Seyðisfjarðardýpi. Rúnar segir að þokkalega vel hafi gengið að veiða –„ þetta juðaðist en það voru svo sem engin læti í þessu.“

               Gullver heldur aftur til veiða um hádegisbil á morgun.

                Vinnsla í frystihúsinu á Seyðisfirði hófst 3. janúar en fiskurinn sem byrjað var að vinna kom af Ljósafelli SU.