Nýliðin síldarvertíð gekk eins og í sögu. Norsk-íslensk síld hefur haldið sig í miklum mæli skammt út af Austfjörðum og þangað hafa skipin sótt hana. Góður afli fékkst í stuttum holum og stór og falleg síldin var úrvalshráefni til vinnslu. Vertíðin fékk marga til að rifja upp síldarárin svonefndu þegar síldin hafði vetursetu á hinu svonefnda Rauða torgi og afli var ævintýralegur.

Síldarstemning í Norðfjarðarhöfn á nýliðinni vertíð. Ljósm. Sigurjón Jónuson

Hjá Síldarvinnslunni hófst síldarvertíðin hinn 11. september sl. þegar Börkur NK kom með 890 tonn til vinnslu í fiskiðjuver fyrirtækisins. Þá var rætt við Hálfdan Hálfdanarson skipstjóra og upplýsti hann að aflinn hefði fengist í fjórum stuttum holum í Seyðisfjarðardýpinu og þegar veiðum lauk hafi skipið átt 32 mílur í land. Þetta var byrjunin, en öll vertíðin hafði sömu einkenni og þessi fyrsti síldartúr. Síldin hefur haldið sig skammt undan landi og alla vertíðina var hún stór og góð, gjarnan 380-400  grömm að þyngd. Dálítið bar einnig á íslenskri sumargotssíld á miðunum en hún er smærri en sú norsk-íslenska. Þrjú skip lönduðu síld á vertíðinni í Neskaupstað og voru það Börkur NK, Beitir NK og Margrét EA.

Hjá Síldarvinnslunni fór öll síldin á vertíðinni til manneldisvinnslu. Í fiskiðjuverinu var lengst af unnið á þremur vöktum og gekk framleiðslan vel í alla staði. Hráefnið sem skipin komu með að landi  var fyrsta flokks og réðst það af því að skammt var að fara eftir síldinni, skipin toguðu stutt í hvert sinn og síðan var aflinn vel kældur um borð. Í fiskiðjuverinu var síldin ýmist heilfryst eða flökuð og fryst með eða án roðs. 

Síldin sem barst að landi á vertíðinni var úrvalshráefni. Ljósm. Hákon Ernuson

Það sem vakti sérstaka athygli á þessari vertíð er sú staðreynd að síldin hélt sig allan tímann á svipuðum slóðum skammt út af Austfjörðum. Undanfarin ár hefur hún fjarlægst landið á meðan á vertíðinni hefur staðið og til dæmis í fyrra fór veiðin undir lokin helst fram í færeyskri lögsögu og í hinni svonefndu Síldarsmugu. Nú virðist norsk-íslenska síldin hins vegar kunna vel við sig út af Austfjörðum og hefur hún enn ekki sýnt á sér neitt fararsnið. Þetta hefur leitt til þess að ýmsir velta því fyrir sér hvort síldin sé að taka upp sömu hegðun og í lok síldaráranna svonefndu þegar hún hafði vetursetu á Rauða torginu. Á síldarárunum var Jakob Jakobsson fiskifræðingur oft spurður út í göngur norsk-íslensku síldarinnar og þegar hann fjallaði um hegðun síldarinnar á árunum 1964-1967 vakti hann sérstaka athygli á vetursetu hennar fram að áramótum út af Austfjörðum. Hann sagði að þarna héldi síldin sig í gífurlega stórum torfum þegar hausta tæki og virtist hún vera þarna að meira eða minna leyti í eins konar vetrardvala þrjá síðustu mánuði ársins. Hún héldi sig gjarnan á miklu dýpi á daginn en nærri yfirborðinu þegar dimma tæki. Í janúarmánuði hæfist síðan hrygningarganga þessa mikla síldarstofns þvert yfir hafið til Noregs og þangað væri hann kominn upp úr miðjum febrúar.

Sagan segir okkur að það er vart á síldina að treysta og að því kom að síldin breytti hegðun sinni og gekk ekki upp að landinu. Síldarárunum lauk og öll ævintýri sem tengdust þeim voru geymd í banka minninganna. Norsk-íslensk síld barst ekki til vinnslu á ný til Neskaupstaðar fyrr en á árinu 1994 og síðan hefur síldin skipað fastan árlegan sess í atvinnulífinu. Í fyrstu var mestur hluti aflans sóttur á hafsvæði utan íslenskrar lögsögu en með árunum gekk síldin inn í lögsöguna og þar fékkst meginhluti aflans. Í ár hefur hinsvegar sú breyting átt sér stað að öll veiði hefur verið skammt undan landi og af nógu að taka.  

Hjörvar Hjálmarsson, skipstjóri á Berki, var spurður  hvað hann teldi einkenna nýliðna síldarvertíð. „Síldarvertíðin er sérstök að því leyti að það hefur verið mjög mikið af síld hér upp við landið allan vertíðartímann. Það hefur verið gríðarlega mikið af síld að sjá og hefur veiðin að mestu farið fram í Norðfjarðardýpi, Seyðisfjarðardýpi og út af Héraðsflóa svona 30-50 mílur frá landi. Alla vertíðina hefur verið auðvelt að fá góðan afla og hafa vinnslustöðvarnar fengið úrvalshráefni til vinnslu. Það sem er sérstakt við þessa vertíð er að síldin hefur haldið kyrru fyrir á þessum slóðum. Undanfarin ár hefur hún gengið út af grunnunum 5. til 11. október og jafnvel fyrr og þá hafa skipin þurft að elta hana alla leið út í færeysku lögsöguna og Smuguna. Nú er hún hins vegar sallaróleg og hreyfir sig ekki. Það hefur sáralítið gengið út af grunnunum að undanförnu. Þetta fær mann til að velta því fyrir sér hvort síldin sé að taka upp á því að hafa hér vetursetu en og hún gerði á síldarárunum. Auðvitað vonar maður það og það yrði mikill fengur fyrir lífríkið hér austar af landinu ef svo væri,“ segir Hjörvar.